Jacob Jan Voerman – Pagina 129

Jethro Tull – Aqualung 1982

De elpee die ik heb is Broadsword and the Beast.

Lekkere muziek, dat wel. Stampende, bombastische rock met de dwarsfluit die lucht geeft. Broadsword, Beastie, en The Clasp zijn mijn favorieten.

In “The Clasp” zit steeds zo’n mooi aanloopje: afraid to make ….the Clasp.
Vooral de kloppende, roffelende drum is zo mooi.

Maar eigenlijk wil ik het hebben over Aqualung, en die heb ik op CD. Pas veel later gekocht dus.

Kees Wagtmans heeft me kennis laten maken met deze Elpee.

Locomotive breath kende ik al. Nog nooit paste een titel zo mooi bij de muziek. Je hoort de locomotief. De dwarsfluit stoot als stoom de stuwende gitaren voort.Maar laat ik je meenemen naar Hoevestein 11B. Een afdeling op een studentenflat in Wageningen. Een van de sterflats aan de rand van Wageningen.

uitzicht uit mijn kamer

Studentensfeer, begin jaren 80. Wageningers waren over het algemeen van het alternatieve en wereldverbeterende soort. Geen “lullo’s achtige” toestanden, maar discussies over wereldvraagstukken tot diep in de nacht. Of elkaar laten delen in muziek. Gitaarspelen of luisteren.

ik met mijn gitaar

Hart van de studentenkamer was de stereo installatie. Vaak met een glimmende Akai met zo’n grote glanzende draaiknop voor het volume. Zo eentje die voelbaar in hele kleine trapjes verliep.

kast van mijn studentenkamer met boeken, en stereo

Daaronder of naast, de platencollectie, bij voorkeur in sinaasappelkistjes. Voor de pick-up op de vloer zat de eigenaar, als een ware diskjockey platen te wisselen. “Dit moet je horen”. Plaat uit de hoes halen, zonder vingers op het vinyl. Voorzichtig de naald optillend en weer neerzettend op dat nummer dat zo speciaal was.

Kees laat zijn muziek horen

Dat nummer was Wond’ring Aloud.

Steeds opnieuw werd de naald teruggezet op dat ene stukje. Of ik de ingehouden glimlach van Ian Anderson kon horen.

When she floats in the kitchen

I’m tasting the smell, (yeah)

En daar zit die. Kees vertelt en laat het me zien. De zanger die terug denkt aan het ontbijtje op bed met zijn vriendin. Het tafereel brengt een glimlach op het gezicht van de zanger en die is te horen en te voelen in het nummer. Dat is echte liefde. Niet de onstuimige passie, maar deze huiselijke tevredenheid.

Ik kan de broodjes en de koffie ruiken. Voor altijd verweven met dit prachtige nummer.

En als toegift een mooie, diepe waarheid:

It’s only the giving that makes you what you are.

Dogma

Als vervolg op mijn blog: zonde dacht ik even door.

Sociale media als nieuwe kerk. Een vergelijking die op vele punten volledig mank gaat natuurlijk. Maar toch maak ik hem. Want er zijn ook overeenkomsten en misschien zijn er lessen te leren uit het verleden.

Hoe zat dat met die kerk?

Die begon als vrijheidsbeweging. In een tijd waar slavernij de gewoonste zaak van de wereld was en het recht van de sterkste gold ging de boodschap van de kerk over vergeving, vrijheid, gelijkheid, broederschap. Een emancipatiebeweging.

Hoe is het gekomen dat een van oorsprong emanciperende beweging verwordt tot een instituut dat een man veroordeelt die ontdekt dat de zon niet om de aarde draait, maar andersom? Hoe gaat dat die overgang van Emancipatie naar Dogma?

Met de wetenschap, de nieuwe emanciperende beweging is iets dergelijks gebeurd. Ik ben zelf wetenschappelijk opgeleid en ben geschrokken van het heilige geloof in wetenschappelijk onderzoek.

Een wetenschapper zelf zal aangeven dat zijn beweringen de beste waarheid tot nu toe zijn, uitgaande van de waarnemingen en zorgvuldig uitgedachte methodes. Maar de kring rond de wetenschappers, de gebruikers, vergeten voor het gemak die slag om de arm. En zo produceert de wetenschap ook dogma’s.

Zelfs de journalistiek, ook een emanciperende beweging (persvrijheid!), wordt een gevestigde orde. Het staat in de krant, dus het is waar.

En dan nu de sociale media. Emancipatie van de journalistiek. Bloggers, columnisten, twitter. Alle informatie ontsloten voor iedereen. Dat het een emanciperende beweging is blijkt wel uit de gebeurtenissen in Egypte.

Maar wanneer gaan in de sociale media de dogma’s regeren?

Het lijkt onmogelijk. Internet is een plaats waar alle informatie te vinden is en waar iedereen de kans krijgt zijn zegje te doen. Maar mensen hebben soms lemming-neigingen. We zijn maar al te bereid om elkaar achterna te lopen, zelfs als we ons daarmee massaal in een afgrond storten.

Ik ben geen doemdenker. Ik houd van sociale media. Dit is geen waarschuwing voor het gevaar van de sociale media.
Tegelijkertijd weet ik dat, áls we ontdekken dat er een gevaar is, we te laat zijn.

Dus ben ik nieuwsgierig.

Welke dogma’s zijn er aan het ontstaan?

De eerste heb ik al gevonden. In een prachtig Blog dat ik via twitter las. Namelijk het idee dat iedereen die zich niet met sociale media bezig houdt een beetje achterlijk is, en nodig opgevoed dient te worden.

Een andere hoorde ik van een ongeruste moeder. Kinderen krijgen geweldig veel erkenning via facebook en Hyves. Maar wat nu als kinderen hun eigenwaarde af laten hangen van het aantal volgers/likes?

Daarnaast verschijnen er steeds meer lijstjes met do’s en dont’s van de sociale media. Eén ervan heeft zelfs als titel “de 7 zonden van de sociale media”.

Is mijn oorspronkelijke vergelijking dan toch niet zo gek?

Naschrift.
Misschien heeft het te maken met het door elkaar halen van doel en middel. Ik maak me daar met dit stukje ook schuldig aan.
Kerk, wetenschap, journalistiek, social media. Het zijn middelen.
Ik ga me maar weer eens richten op mijn doel.

.

Magna Carta – Lord of the ages 1974

Zomer 1974, een camping ergens in Frankrijk. Nee, geen camping. Mijn ouders besluiten dit jaar het “in het wild kamperen” uit te proberen. Het laatste jaar met de “paradiso”, die vreemde vouwwagen.

Mijn broer Peter en ik schuilen even in de auto omdat het regent. Peter probeert de autoradio uit. Benieuwd naar wat de Fransen aan popmuziek op de radio spelen. Ik hoop dat er een Nederlandse zender te ontvangen is, want ik heb een beetje heimwee. En dan komt er iets heel bijzonders voorbij. Als door de bliksem getroffen blijven we beiden ademloos luisteren.

Een akoestische gitaar tokkelt de aankondiging, leidt het thema in. De basgitaar ondersteunt, en ondanks de gebrekkige autoradio wordt het geluid voller. De basis die zal dragen wat komen gaat: een verhaal van mythische proporties.

De stem zet in. Niet zo maar een stem. Zoals de muziek de stem draagt, zo draagt de stem het verhaal. Niet zomaar een verhaal. Zoals de stem het verhaal draagt, zo draagt het verhaal iets dat nog groter is dan heimwee.

Lord of the ages rode one night, out of the gateways of time.

Ik las in die tijd “in de ban van de ring”, of was net begonnen in “de hobbit”.

Er was weinig voor nodig om mij weg te voeren naar tijden en plaatsen van grootse daden. En dit ging over de heer der tijden zelf. Nog verder terug. . . naar “the void before time was woven“.

Ik verstond amper Engels. Maar dit begreep ik al te goed. Dit kwam rechtstreeks binnen. Dat wat mijn verstand niet kon bevatten, begreep mijn gevoel direct. Ik had contact met de tijd vóór de tijd.

Die stem, oh wat een stem. De stem van een verteller. Sindsdien staat de Verteller voor mij op gelijke voet met Gandalf en Merlijn als het gaat om het bezitten van magische krachten.

De stem sprak woorden die meer betekenden dan ze konden bevatten. Begeleid door de warme akoestische gitaar leidde hij mij naar de climax.

Enough! cried a voice and the earth was waken.

En zoals na een onweersbui de lucht geklaard is komt alles weer tot rust.

The lord of the ages, his eyes deep with sorrow gathered in his harvest.

Ik wist niet wat gathering betekende, en evenmin wat harvest was. De woorden klonken mooi en de strekking was volstrekt duidelijk.

Ik heb nog lang in de auto gezeten, in de schemering. Ook al was het al lang droog buiten.

Zonde

Sociale media zorgen voor een vloedgolf van mooie ontmoetingen. In eerste instantie online. Maar veel van deze ontmoetingen krijgen een real life opvolging. Netwerken heet dat. en het is niet alleen visiteaartjes uitwisselen.

Ik lees over inspirerende bijeenkomsten. Open coffees, 7 days of inspiration, waarmakerij, durftevragen bijeenkomsten. Ontmoetingsplaatsen, waar je met een nieuw opgeladen accu vandaan komt.

Mooi, zulke ontmoetingen. Met mensen praten over wat je bezielt. Samen ondernemen, mooie dingen doen.

Daarnaast kom ik op twitter ook erg veel teksten tegen over bezinning. Quotes en wijsheden. Maar ook persoonlijke belevingen die je aan het denken zetten. Ook hier weer: ontmoeting. Mensen raken elkaar even aan. En uit die aanraking kan beroering ontstaan, of ontroering.

Mooi, zulke ontmoetingen. Raken en je laten raken.

Zou het niet mooi zijn om op elke plaats in elke wijk regelmatig zulke ontmoetingen te realiseren? Niet alleen de “open coffees” voor netwerkende ondernemers, maar gewoon voor iedereen.Er zou plek moeten zijn voor ontmoeting, maar ook voor bezinning en rust. Samen genieten van mooie muziek. Een lezing die je stof tot overpeinzing geeft. Een rustpunt in het jachtige bestaan. Liefst op een prachtige locatie.

Wekelijks op een vaste plaats en tijd. Als je komt ben je welkom.

Wacht eens even!

Zoiets is ooit al uitgevonden.

Heel erg lang geleden.

Prachtige kerken hebben we gebouwd. Een inspirerende plek voor bijzondere ontmoetingen met anderen en met het leven zelf.

Wat hebben we gedaan dat we deze plekken zo weinig gebruiken waarvoor ze bedoeld zijn?

Jammer dat we zo iets moois hebben laten verworden. Zonde.

Hulde aan de kerken die nog wel deze functie hebben, die ruimzinnig omgaan met hun geloof.Tijd voor herbezinning op de functie van kerken? Koppelen aan al die andere mooi initiatieven? Ik ben voor.

dialoog! geen debat!

Mijn kinderen krijgen op de middelbare school les in debatteren. Scholen kunnen zelfs meedoen aan wedstrijden, tot op landelijk niveau. Prachtig natuurlijk, maar een gemiste kans. Want waar we in Nederland en voor in onze politiek behoefte aan hebben is niet nog meer debat maar vooral dialoog.Hoe feller je debatteert, hoe minder aandacht er is voor dialoog.

Dit ontdekte mijn zoon deze week. Hij studeert scheikunde en kreeg les in het voeren van een dialoog. In de exacte wetenschappen hebben ze door dat je daarmee dichter bij de oplossing komt.

De studenten werd eerst gevraagd om over een controversieel onderwerp te debatteren. Daarna moesten ze over datzelfde onderwerp de dialoog zoeken. Mijn zoon ontdekte dat hij, met het heftige debat nog in zijn achterhoofd, heel veel moeite had om met open vizier naar de argumenten van zijn gesprekspartner te luisteren. Hij voelde steeds de neiging om met een heftige “maar…!” te komen.

Debatteren maakt dus het voeren van een dialoog erg lastig. Willen we onze kinderen dat leren?

In een dialoog maak je de voor en nadelen van beide standpunten bespreekbaar. Vervolgens ga je creatief op zoek naar een manier die van beide standpunten de voordelen uitbuit en die de nadelen zoveel mogelijk beperkt.

In een debat is de winnaar degene die de zwakke plekken van zijn tegenstander het best weet uit te buiten, en de mooiste one-liners gebruikt. Maar wat is er dan gewonnen?

Trek dit eens door naar de tweede kamer. Je zou toch willen dat daar mensen met elkaar oplossingen zoeken voor de problemen in de maatschappij. De manier waarop ze daar nu debatteren is niet de meest effectieve manier om dat te bereiken.

Dus, naast debatles, ook dialoogles op de middelbare school graag.

Bob Dylan – Desire 1976

Een van de eerste Elpees die ik kocht. Dit was een must have LP, zoals Rumours van Fleedwood Mac en Hotel California van the Eagles dat ook waren. Klassiekers.

Ik was als scholier van 14 nogal onder de indruk van de protestgeneratie van de 60’er jaren. Niet alleen had ik die volslagen gemist, ik was zelf helemaal geen rebel, en bewonderde alles dat rebeleerde des te meer.

De grote hit was de Hurricane. Een echte lange protest song. Maar uiteindelijk was het de LP als geheel die een blijvende indruk op me heeft gemaakt. Met de bijgeleverde songteksten leerde ik alles uit mijn hoofd. Ik kan nu nog hele stukken in mijn hoofd meezingen.

Slierten tekst die vreemde associaties opriepen, vooral omdat ik de bedoeling van de teksten vaak niet helemaal begreep. Muziek, tekst, en de aparte stem van Dylan vormen een geheel.

Neem het mooie afgebroken rijm in BlackDiamond Bay.

Upon a white veranda

She wears a necktie and a

panama hat.

Her passport shows a face from

another time and place

she is nothing like that.

Een bijzonder dame dat was duidelijk. Beelden uit Key Largo en Death on the Nile (*) vlogen door mijn hoofd. en ik wist niet eens wat een “panama hat” was.

All the remnants of her recent past were scattered in the wild wind.

Wat een mysterie en wat klinkt dat mooi, dat scattered in the wild wind.

She smiles, and walks the other way

Meisjes waren sowieso mysterieus voor mij. Ze leken allemaal te glimlachen en de andere kant op te lopen.

Naast de typische nasale stem van Bob Dylan (hij schmiert zo lekker met “That ain’t necessary” in Isis), waren het de fluwelen viool en de tweede stem van Emmylou Harris die het geheel spookachtig mooi maakten.

(*) Nee geen anachronimse. De film was twee jaar later, maar ik koppelde die beelden direct aan de film in mijn hoofd van Black Diamond bay.

En dit is een panama hat. Nu kun je alles googelen. Vroeger moest je het doen met je fantasie.