Focus!

Focus houden.

Een beetje afgezaagd begrip zo langzamerhand. En ook nog eens een keer te krap.

Want bij een goede foto te maken komt meer kijken dan focus alleen.

Ik ben nog uit de tijd van de rolletjes, ontwikkelen en zelf afdrukken in de donkere kamer (zwart-wit dan).

Ik had zelfs een toestel met een losse belichtingsmeter. Dan moest je zelf diafragma en sluitertijd bepalen.

Ga ik even uitleggen (kenners kunnen deze blog nu overslaan, of je moet me willen betrappen op fouten. Dat kan, want ik doe dit erg uit de losse pols.)

Morgen ga ik allemaal wel uitleggen wat dat met focus houden te maken heeft. Veel, kan ik vast zeggen.

Diafragma is de mate van opening van de lens. Als je het met een oog vergelijkt: de grootte van de pupil. Een groot getal is een kleine lensopening, een klein getal is een grote lensopening. Kleinste getal is dus afhankelijk van de grootte van de lens.

 

Niet alleen de focus bepaalt de scherpte. Ook het diafragma.

Diafragma bepaalt de scherptediepte. Kort door de bocht: bij een grote scherptediepte zijn voorgrond en achtergrond ook nog scherp. Bij een kleine scherptediepte krijg je van die mooie wazige achtergronden. Die scherptediepte luistert dichtbij nauwer dan veraf. Het verschil tussen 5 en 10 centimeter is qua scherpstellen groter dan het verschil tussen 5 en 10 meter. Verschil tussen 5 en 10 kilometer is er helemaal niet (qua scherpstellen dan, hardlopen is een ander verhaal).

 

 

 

 

 

 

 

 

Sluitertijd is belangrijk in verband met bewegingsonscherpte. De eerste beweging die er toe doet is die van de hand die het toestel vasthoud. Ik kon vroeger bij 1/60 een foto nog wel scherp krijgen. Als ik ergens tegen aan leunde bij 1/30 ook nog wel. Langzamer en ik kreeg wazige foto’s. Dan is er nog de beweging van het onderwerp. Voor een snelle auto die vlak voor je neus rijdt heb je wel 1/1000 van een seconde nodig. Doe je het langzamer dan krijg je van die mooie snelheidsstrepen. (Hoe ik ook aanmoedigde, het poppetje wilde niet bewegen. Dus heb ik de camera bewogen. Hij is zo licht omdat een langzame sluitertijd nu eenmaal veel licht geeft. Het kleine diafragma kan daar niet tegenop. )


En dan heb je nog het objectief, of de zoom (in en uitzoomen is niks meer dan traploos een ander objectief kiezen). Een telelens haalt alles lekker dichtbij maar verkleint je dieptescherpte aanzienlijk. (Gebruik die dus voor nóg wazigere achtergronden). Een groothoeklens zorgt voor een grote scherptediepte. Oude toestellen van vóór de auto-focus maakten daar gebruik van. De zogenaamde fixed-focus. Met een groothoek, en een heel kleine lensopening is alles gewoon scherp.

Tele en groothoek hebben ook nog eens invloed op hoeveel je in beeld kunt krijgen. Bij tele weinig (blikvernauwing) en bij groothoek veel. Een supergroothoek fisheye objectief kan zelfs meer dan 180 graden zien. (wel vervormd).

En om het helemaal compleet te maken heb je nog de gevoeligheid van de film. (of de digitaal nagebootste versie daarvan). Een gevoelige film ‘vangt’ meer licht. Je kunt dan werken met kleinere lensopeningen en/of snellere tijden. De prijs die je daarvoor betaalt is de korrel. Een snellere film heeft een groffere korrel. Hier onder zie je het verschil.

 

 

 

 

 

 

 

Al die dingen samen bepalen wat je scherp in beeld krijgt.

Je moet dus niet alleen focus houden. Je moet het goede objectief kiezen , en de goede combinatie van diafragma en sluitertijd. En hoeveel ruimte je hebt om te kiezen hebt hangt weer af van de gevoeligheid van je film, en de vraag is of je die voor het kiezen hebt.

Daarover morgen meer.

6 thoughts on “Focus!”

    1. ja, ga even het gras voor mijn voeten wegmaaien 😉

      ik had natuurlijk er bij kunnen vermelden dat de slimme lezer nu zelf zijn conlcusies kan trekken.

      wat neem je op de korrel, is er ook een. (net nog even bijgevoegd)

      1. Sorry. Maar buiten mijn werkomgeving ben ik gewend te kunnen reageren op wat ik net gelezen heb 🙂 . Zonder me zorgen te maken over wat er morgen komt. In de overtuiging dat mijn reactie van vandaag juist input levert voor morgen. Ik houd helemaal niet van grasmaaien… Maar wel van samen iets doen, liefst niet in de tuin werken. Ik hoop desondanks dat je er morgen een gefocusede uiteenzetting van kunt maken…

  1. Ojawel hoor. Perspectief had ik nog geeneens aan gedacht. die moet ik er eigenlijk ook nog bij plakken. Misschien doe ik dat, in ieder geval wel noemen, morgen.

    ik ga eens kijken hoever ik kom in de beeldspraak ( en dat woord heeft nu dus ook een letterlijke betekenis)

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Meer informatie over hoe uw reactiegegevens worden verwerkt.