Een goed boek draagt je mee

moby dick

Een snel boek is voor mij een ‘ik-wil-weten-hoe-het-afloopt’ boek. Zo’n boek loopt ook af. Het is uit als het uit is.

Bij een langzaam boek blijft het aan, zelfs als het uit is.

Een langzaam boek draagt mij mee. Het pakt me op, en zet me ergens anders neer.  Heel langzaam verschuift er iets in mij. De taal, het ritme, de karakters, het landschap worden deel van mij. En ik word deel van het boek.

Een langzaam boek is een soort out of body experience. Ik laat het vertrouwde los, en geef me over aan het boek. Het verandert mij.

En bijna altijd is zo’n langzaam boek een overwinning. Omdat het begin onwennig is.

Langzame boeken die mij mee namen:

De eerste is Lord of the Rings. Eindeloos lijkt het voorbereiden van Bilbo’s verjaardag te duren. Maar toen ik eenmaal wegzakte in de relaxte hobbitsfeer, en ging houden van de shire, was ik verkocht.

Grapes of Wrath, nam me mee. De geschetste dilemma’s, in trefzekere beelden en situaties, inkijkjes in de hoofden van de mensen die er midden in zitten. In prachtige zinnen.

Eline Vere, nam me mee. Vergelijkbaar met Jane Austen. Een bizarre wereld van mensen die niks anders lijken te doen dan bij elkaar op visite te komen. En toch.

De broers Karamazov nam me mee. Russische romantiek bombastische figuren. Die zeurpiet van een Maarten het Hart vond ze onrealistisch. En dat zijn ze ook. Groter dan de werkelijkheid, maar juist daarom zo mooi. Ik heb me mee durven laten slepen. Zelfs een paar zijstraten in, omdat het einddoel helemaal niet meer belangrijk was.

Zelfs Moby Dick nam me mee. Ik was nieuwsgierig geworden. Je komt overal verwijzingen tegen naar die klassieker. Zelfs in Star Trek werd er naar verwezen. Het was erg, erg langzaam. Eindeloze beschrijvingen over de walvisvangst. Ik denk dat ik daar ’the point’ een beetje van mis, maar zelfs dat boek was een bijzondere ervaring.

Heel soms vallen ze samen, een snel boek en een langzaam boek.  Terry Pratchett kan dat. En Orsosn Scott Card ook. The Lord of the Rings werd het, toen het op gang kwam.

 

Maar soms lukt het ook niet.

Publieke werken begon prachtig met de verovering van Drenthe. Pure wildwest in ons eigen oosten. Ik heb nog steeds geen idee waarom de betovering verbroken werd.

Honderd jaar eenzaamheid vond ik destijds te gemaakt magisch. Niet eerlijk, denk ik, omdat Marquez het zo’n beetje uitgevonden heeft. Maar ja, wat doe je er aan?

David Copperfield. Stapelde ellende op ellende, en op een gegeven moment vond ik dat genoeg.

En zo zijn er meer. Soms werkt het gewoon niet.

En dan lees ik een recensie van iemand over zo’n boek. Daarin herken ik de magie die ik zelf ervaar als het wel lukt. Zou ik dan toch? ….

Dus soms probeer ik het een tweede keer, of een derde. Want bij Grapes of Wrath ging het ook de eerste keer mis.

Ik probeer het. Omdat als het eenmaal aan gaat zo’n boek nooit meer uit is.

En zo las ik een hele dikke Bleak House van Dickens. Met eindeloos veel karakters en subplots. Een boek om hopeloos in te verdwalen, en de eigenlijke plot schiet maar niet op. Heerlijk, vond ik het.

Ik heb Publieke werken ook weer op mijn leeslijst staan.

 

Dit blog is geschreven als antwoord op een vraag van @Petepel. Die vraag kun je hier vinden.

 

 

 

7 thoughts on “Een goed boek draagt je mee”

  1. mooi. Het tegenovergestelde is er ook, dat een boek je steeds minder vaak grijpt. De stam van de holenbeerserie bijvoorbeeld. Eerste drie boeken verslond ik in recordtijd (nachten doorhalen met lezen) maar 10 jaar terug las ik het over en was het bijna softporno…

    1. .. dat had ik vanaf het tweede deel dus al 😉

      Maar sommige boeken verliezen hun charme die ze wel hadden.
      Voor mij is dat Shogun/Noble House. Toen prachtig, maar bij herlezen dunnetjes.

      Kalverliefdes

  2. kalverliefdes, goeie benaming. Ik las die boeken toen ik rond de 21 was, nog geen kinderen had en nog vrij euh…onuitontwikkeld. Ik denk ook dat leeftijd etc erg van invloed is op de beleving van een boek. Hm ik moet weer meer gaan lezen. (ff geen energie voor afgelopen tijd…)

  3. Ik had een onverwacht goede ervaring met de heer Proust. Un amour de chez Swann moest ik lezen voor school en ik kwam er maar niet doorheen. Na kilometers geworstel en gezeul (ik neem mijn boeken altijd met me mee en ga dan buiten op een bankje of terrasje een uur zitten lezen) kwam ik aan op de helft en toen hoefde ik opeens niets meer te forceren. Het verhaal had me opgenomen en ik begon na de paginalange beschrijvingen nu ook mijn eigen wereld te zien als de straten waar Charles Swann doorheen wandelt en mijmert over Odette.

    Inmiddels is het weer jaren geleden dat ik het bok gelezen heb, maar de sfeer overvalt me soms nog als ik door een bepaalde straat loop. Net als dat je op de Lange Voorhout in Den Haag er soms op bedacht ben Eline Vere tegen het lijf te lopen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Meer informatie over hoe uw reactiegegevens worden verwerkt.