De mythe van de mythe

Oude samenlevingen, zo oud dat we ze amper beschavingen kunnen noemen, die samenlevingen deden aan mythes.

Omdat ze geen snars begrepen van alles om zich heen, maakten ze verhalen.

Om het toch maar een beetje te snappen.

Om niet zo bang te hoeven zijn voor bijvoorbeeld onweer.

Om niet helemaal het gevoel te hebben overgeleverd te zijn aan willekeur.

Omdat ze niet snapten hoe het echt zat, verzonnen ze maar wat, en hielden zichzelf voor de gek.

 

Of houden wij onszelf voor de gek met deze opvatting over die samenlevingen?

Wat nou als die verhalen helemaal niet bedoeld waren als eenvoudige verklaring van natuurverschijnselen.

Wat nou als zij wisten wat wij vergeten zijn?

Dat verhalen meerdere lagen hebben, die op een onbewust niveau doorwerken?

Dat het helemaal niet gaat om verklaringen?

Dat het helemaal niet gaat over de vraag of iets echt gebeurd is?

Dat verhalen nodig zijn om een andere waarheid te bereiken?

Dat verhalen nodig zijn om onze hersens even buiten spel te zetten?

 

Die hersens zijn reuze handig hoor, daarover geen misverstand.

En wetenschap is ook erg fijn. Zonder dat zat ik nu geen blog te tikken. (Nou ja, bij nader inzien . . . zonder wetenschap zat ik om een vuur een verhaal te vertellen, ook gezellig . . . maar dit wordt geen anti-wetenschap blog, nergens voor nodig.)

 

Die hersens, dat verstand, zit ons af en toe flink in de weg.

Ken je dat gevoel dat je verstand je met de ene stem zegt dat je geen reden hebt om je zorgen te maken, en dat een ander stemmetje zit te knagen? Ken je die gespletenheid?

Ondanks alle mooie theorieën over positieve gedachten, over de 3 G’s, RET, laten onze gedachten zich niet zo makkelijk besturen.

We willen bijvoorbeeld allemaal zo graag in ons zelf geloven.

Maar er is altijd dat duiveltje, de kabouter, de saboteur, de interne criticus . . . wat voor naam je hem ook geeft, hij ligt overal op de loer.

Dat stemmetje wordt gevoed door alle sociale systemen die heel graag alles zo laten zoals het is.

Sociale systemen die de werkelijkheid graag behapbaar willen houden.

Sociale systemen die ons in de waan laten dat de werkelijkheid te besturen is.

Sociale systemen die beloven dat dat lukt, als we maar geen gekke dingen doen.

 

Wie had het nu over samenlevingen die zichzelf iets wijs maken?

 

Misschien wisten die oude samenlevingen beter dan wij, dat het leven niet maakbaar is.

Dat de manier om met die onzekerheid om te gaan slechts heel gedeeltelijk gevonden kan worden met ons verstand.

Dat we vanuit on hart vrede moeten sluiten met de onzekerheid, omdat we de onzekerheid niet kunnen uitbannen.

Dat er verhalen nodig zijn om ons hart te bereiken.

Omdat het verstand zich er even niet mee bemoeit, als we naar een verhaal luisteren.

 

Misschien waren ze zo gek nog niet die oude samenlevingen.